Presente de indicativo
Podstawowy czas teraźniejszy
Presente de Indicativo, czyli hiszpański czas teraźniejszy trybu oznajmującego (przykładowe użycie: jestem uczniem, uczę się hiszpańskiego we wtorki) to najbardziej podstawowy czas teraźniejszy, a jednocześnie najbardziej podstawowy czas w ogóle w hiszpańskim. Używamy go w codziennych rozmowach bardzo często. Opisujemy nim co się ogólnie, generalnie dzieje. Powiedziałabym, że jest najogólniejszym czasem. Opanowanie tego czasu to podstawa do poznawania jakiegokolwiek innego czasu.
Ucząc się go, przygotuj sobie więcej czasu niż na inne zagadnienia gramatyczne np. participio, pronombres czy adverbio. Jest on obszerniejszy niż niektóre inne zagadnienia, co zresztą widać w wielkości „klocka” na naszej hiszpańskiej układance gramatycznej.
Czy znasz już 6 użyć presente de indicativo?
Czas teraźniejszy presente de indicativo jest podstawowym czasem. Używamy go w hiszpańskim codziennie i bez niego dalsza nauka gramatyki nie ma większego sensu. W tym filmie znajdziesz formy i użycia presente de indicativo.
Jak odmienić czasownik w czasie presente de indicativo?
Aby ułożyć zdanie w czasie teraźniejszym w języku hiszpańskim musimy odmienić odpowiednio czasownik. Zdanie będzie wypowiedziane w presente de indicativo jeśli czasownik będzie odmieniony w tym czasie. Jak to zrobić?
Zasadniczo każdy czasownik w języku hiszpańskim może kończyć się na jedną z trzech końcówek: -ar, -er, -ir. Jeśli wyraz kończy się właśnie na -ar, -er, albo –ir najpewniej jest czasownikiem. Czasownik może się skończyć również na -se, ale wtedy jeśli odetniemy tę końcówkę i tak zostanie nam: -ar, -er lub -ir.
Przykładowe (bezokoliczniki) czasowniki w hiszpańskim: ayudar, compartir, corregir, proteger, investigar, comprar, empezar, volar, cantar.
Jeśli weźmiemy sobie jakikolwiek bezokolicznik hiszpański (podstawowa forma czasownika, nie wskazująca na żaden konkretny czas) to pierwsze co musimy zrobić to zobaczyć jak się kończy, na tej podstawie zdecydujemy do której koniugacji należy. Bezokolicznik w hiszpańskim może kończyć się na trzy różne sposoby:
I – AR
II – ER
III – IR
następnie odmieniamy czasownik według tej konkretnej koniugacji, czyli odmieniamy według danej końcówki.
Uwaga! Może się okazać, że czasownik jest nieregularny, wtedy musimy uwzględnić poniżej przedstawione zasady. Skąd będzie wiadomo czy czasownik jest nieregularny? Niestety nie będzie wiadomo, na etapie uczenia się czasowników już trzeba zapamiętać, czy dany czasownik będzie regularny czy nie, a jeśli nie to jaki ma rodzaj oboczności/nieregularności.
Rodzaje czasowników w hiszpańskim czasie teraźniejszym
W czasie teraźniejszym w hiszpańskim możemy podzielić czasowniki na:
- regularne (dodajemy tylko końcówki do rdzenia)
- częściowo nieregularne (różne rodzaje nieregularności)
- całkowicie nieregularne (do nauczenia się na pamięć, tylko dwa czasowniki: ir, ser)
Czasowniki regularne
I – AR | II – ER | III – IR | |
TRABAJ-AR | COM-ER | VIV-IR | |
yo | trabaj-o | com-o | viv-o |
tú | trabaj-as | com-es | viv-es |
él, ella, usted | trabaj-a | com-e | viv-e |
nosotros | trabaj-amos | com-emos | viv-imos |
vosotros | trabaj-áis | com-éis | viv-ís |
ellos, ellas, ustedes | trabaj-an | com-en | viv-en |
Przykładowe czasowniki regularne: amar, hablar, escribir, mirar, comprender, tomar.
Czasowniki zwrotne (z „se”)
LLAMARSE
Yo Tú Él/ella/Usted Nosotros Vosotros Ellos/ellas/Ustedes | me llamo te llamas se llama nos llamamos os llamáis se llaman |
Inne przykładowe czasowniki zwrotne: divertirse, despertarse, acostarse, peinarse. Ale uwaga, w wymienionych czasownikach zachodzą również inne oboczności, niektóre są częściowo nieregularne.
Czasowniki częściowo nieregularne
Poniżej przedstawiam częściowo nieregularne czasowniki czasu presente de indicativo. Zostały one podzielone na różne kategorie, ponieważ występuje kilka typów nieregularności tych czasowników w czasie teraźniejszym:
- zasada buta (czasowniki nieregularne typu: e:ie, e:i, o:ue itd.)
- zasada kapelusza (inna forma tylko dla pierwszej osoby l.p. „yo”)
- zasada buta i kapelusza jednocześnie
’Zasada buta’
Zmienia się rdzeń czasownika z wyjatkiem osób: nosotros, vosotros
e -> ie
e -> i
o -> ue
u -> ue (tylko jeden czasownik – jugar)
querer e -> ie | pedir e -> i | poder o -> ue | jugar u -> ue | |
Yo Tú Él/ella/Usted Nosotros Vosotros Ellos/ellas/Ustedes | quiero quieres quiere queremos queréis quieren | pido pides pide pedimos pedís piden | puedo puedes puede podemos podéis pueden | juego juegas juega jugamos jugáis juegan |
Podobnie jak QUERER (e:ie) odmieniają się czasowniki: perder, acertar, desmentir, mentir, perder, sentarse, gobernar, extender, despertarse, cerrar, empezar, entender, pensar
Podobnie jak PEDIR (e:i) odmieniają się czasowniki: servir, vestirse, corregir, conseguir, despedir, repetir, medir
Podobnie jak PODER (o:ue) odmieniają się czasowniki: encontrar, volver, dormir, costar, recordar, soler, acordar, morir, promover, mostrar, disolver, aprobar
Istnieje jeszcze oboczność i:ie, należy do nich czasownik adquirir (yo adquiero).
Wyjątek w pisowni:
construir | |
Yo Tú Él/ella/Usted Nosotros Vosotros Ellos/ellas/Ustedes | construyo construyes construye construimos construís construyen |
Inne przykładowe czasowniki z tą samą nieregularnością: estruir, huir, obstruir, fluir.
’Zasada kapelusza’
Zmiana tylko pierwszej osoby l.p.
conocer | hacer | coger | saber | dar | estar | |
Yo Tú Él/ella/Vd Nosotros Vosotros Ellos/ellas/Vds | conozco conoces conoce conocemos conocéis conocen | hago haces hace hacemos hacéis hacen | cojo coges coge cogemos cogéis cogen | sé sabes sabe sabemos sabéis saben | doy das da damos dáis dan | estoy estás está estamos estáis están |
Podobnie jak CONOCER odmieniają się czasowniki: conducir, producir, reducir, padecer.
Podobnie jak HACER odmieniają się czasowniki: poner, salir, valer.
’Zasada buta i kapelusza’
Obydwie zasady jednocześnie.
venir | decir | |
Yo Tú Él/ella/Usted Nosotros Vosotros Ellos/ellas/Ustedes | vengo vienes viene venimos venís vienen | digo dices dice decimos decís dicen |
Podobnie jak VENIR odmieniają się czasowniki: tener, prevenir.
Czasowniki całkowicie nieregularne
W hiszpańskim pojawiają się czasowniki całkowicie nieregulane. Z nimi prawa prosta – nieregularnych czasowników w hiszpańskim masz dwa: ser i ir. Koniec kropka.
Pozostałe (wspomniane powyżej) mają jedynie jakieś małe zmiany, o których nawet jeśli zapomnisz to jak dobrze dodasz końcówki to i tak będzie wiadomo o kogo chodzi.
ser | ir | |
Yo Tú Él/ella/Usted Nosotros Vosotros Ellos/ellas/Ustedes | soy eres es somos sois son | voy vas va vamos vais van |
Potrzebuję bardziej usystematyzowanej wiedzy o presente de indicativo
Masz wrażenie, że to nie wszystko co powinnaś wiedzieć o tym zagadnieniu na poziomie podstawowym?
W edytowalnym pdfie przygotowałam wyjaśnienie użycia oraz budowę podstawowego czasu teraźniejszego. Naukę hiszpańskiego zaczynamy właśnie od tego czasu, więc stanowi to zakres materiału na poziom początkujący A1. Tym samym pokrywa się z maturą podstawową i zakresem materiału dla klas 4-8 szkoły podstawowej.
W dokumencie znajduje się użycie, budowa (końcówki dla poszczególnych koniugacji) oraz ćwiczenia na formy regularne czasu presente de indicativo.