Imperativo – tryb rozkazujący

Czym jest imperativo (tryb rozkazujący) i na co mi on?

Trybu rozkazującego używamy do wydawani rozkazów lub poleceń. Zwykle rozkazując zwracamy się do kogoś, nie do siebie, stąd formy gramatyczne są tylko dla niektórych osób. Możemy odmienić czasownik tylko w formie: tú, usted, nosotros, vosotros, ustedes. Rozkazu nie możemy (gramatycznie) zwrócić do siebie.

Odmiana trybu rozkazującego (twierdzącego – imperativo afirmativo)

Aby odmienić czasownik w trybie rozkazującym musimy znać odmianę w czasie teraźniejszym. Czyli bez podstaw i zrozumienia nieregularności w czasie presente de indicativo nie jesteśmy w stanie stworzyć poprawnie wszystkich odmian w trybie rozkazującym.

Hiszpański tryb rozkazujący twierdzący zachowuje się inaczej niż przeczący, tzn. gramatycznie inaczej odmieniamy polecenia (tryb rozkazujący twierdzący, imperativo afirmativo), a inaczej zakazy (tryb rozkazujący przeczący, imperativo negativo).

Odmiana czasownika w trybie rozkazującym krok po kroku:

  1. Bezokolicznik odmień w odpowiedniej osobie w czasie teraźniejszym (presente de indicativo)
  2. Odetnij końcówkę czasu teraźniejszego
  3. Dodaj końcówkę dla odpowiedniej osoby trybu rozkazującego

Końcówki trybu rozkazującego twierdzącego (imperativo afirmativo)

 I – ARII – ERIII – IR
 TRABAJ-ARCOM-ERVIV-IR
yo
trabaj-acom-eviv-e
ustedtrabaj-ecom-aviv-a
nosotrostrabaj-emoscom-amosviv-amos
vosotrostrabaj-adcom-edviv-id
ustedestrabaj-encom-anviv-an

Zamiast odmiany czasownika dla nostoros możemy również zastosować konstrukcję

VAMOS A…

Vamos a jugar. (Pograjmy)

Vamos a limpiar la casa. (Posprzątajmy dom)

Czasowniki częściowo nieregularne w trybie rozkazującym twierdzącym

Czasowniki nieregularne w czasie teraźniejszym, również zachowują swoją nieregularność w tej samej osobie w trybie rozkazującym.

Odmiana nieregularna czasu teraźniejszego ➡
 PENSAR
yopiens-o
piens-as
él, ella, ustedpiens-a
nosotrospens-amos
vosotrospens-áis
ellos, ellas, ustedespiens-an
Tryb rozkazujący twierdzący
 PENSAR
yo
piens-a
ustedpiens-e
nosotrospens-emos
vosotrospens-ad
ustedespiens-en
Odmiana nieregularna czasu teraźniejszego ➡
 VOLVER
yovuel-o
vuel-es
él, ella, ustedvuelv-e
nosotrosvolv-emos
vosotrosvolv-éis
ellos, ellas, ustedesvuel-en
Tryb rozkazujący twierdzący
 VOLVER
yo
vuel-e
ustedvuel-a
nosotrosvolv-amos
vosotrosvolv-ed
ustedesvuel-an

Czasowniki nieregularne trybu rozkazującego twierdzącego

 SERHACERPONERIRDECIRVENIR
yo
hazponvediven
ustedseahagapongavayadigavenga
nosotrosseamoshagamospongamosvayamos, vamosdigamosvengamos
vosotrossedhacedponediddecidvenid
ustedesseanhaganponganvayandiganvengan

Pamiętaj, że w hiszpańskim trybie rozkazującym jest rozróżnienie czy „rozkazujemy” czy „zabraniamy”. Jeśli chcemy powiedzieć, żeby ktoś coś zrobił interesują nas końcówki z odmiany dla trybu rozkazującego twierdzącego (imperativo afirmativo), a jeśli mu zabraniamy czegoś zrobić, nie chcemy, żeby to robił, musimy już inaczej odmienić nasz czasownik i zastosować końcówki z trybu rozkazującego przeczącego, imperativo negativo)

 Zrób to! – imperativo afirmativo 

Nie rób tego! – imperativo negativo

Scroll to Top